در سال گذشته نزدیک به 8 میلیارد دلار هزینه از طریق سیستم‌های پرداخت دیجیتالی جابه‌جا شده است.
می‌توان گفت که استفاده از واژه‌ی عظیم در توصیف این اکوسیستم، خنده‌دار است. اکوسیستم پرداخت دیجیتالی چیزی فراتر از عظیم است. به حدی که در حال حاضر، نقش ستون فقرات اقتصاد جهانی را بازی می‌کند.
اما این سیستم فقط عظیم نیست. بلکه به سرعت در حال تغییر است. در حدود چهل سال پیش، تمام پرداخت‌ها از طریق چک و وجه نقد انجام می‌شد. سپس کارت‌های اعتباری پلاستیکی آمدند، و در نهایت نوبت به سیستم‌های پرداخت دیجیتالی رسید.
اما سوال اصلی این است؛ سیستم پرداخت دیجیتالی چگونه کار می‌کند؟
از قدم اول و با تعریف عبارت “پرداخت دیجیتالی” شروع کنیم.
پرداخت دیجیتال چیست؟
پرداخت دیجیتالی پروسه‌ی پرداخت در بستر اینترنت است. در پرداخت دیجیتالی، هم پرداخت‌کننده و هم دریافت‌کننده‌ی وجه، برای ارسال و یا دریافت پول از بستر اینترنت استفاده می‌کنند. لازم به ذکر است که تمام این پروسه، آنلاین انجام می‌شود.
چندین مزیت در استفاده از سیستم پرداخت دیجیتال وجود دارد، به عنوان مثال: صرفه‌جویی در زمان، توانایی رهگیری پرداخت‌ها و سهولت در کنترل هزینه‌ها.
سیستم پرداخت دیجیتال چیست؟
سیستم پرداخت دیجیتالی، سیستمی است که پذیرش و انجام معامله‌های دیجیتال و در بستر اینترنت را تسهیل می‌کند. در واقع اگر بخواهیم به زبان بسیار ساده آن را تعریف کنیم، یعنی پرداختن هزینه‌ی خدمات و یا محصولِ یک فروشنده از طریق درگاه‌های پرداخت دیجیتالی، بدون استفاده از چک یا وجه نقد. سیستم‌های پرداخت دیجیتالی در سالیان گذشته، به دلیل استفاده‌ی روزافزون از اینترنت در بانکداری و تجارت، اهمیت قابل توجهی یافته‌اند.
چرا پرداخت دیجیتال حائز اهمیت است؟
پرداخت دیجیتالی در دنیای امروزه به عنوان یک ابزار مهم تلقی می‌شود. این اهمیت به دلیل کاهش هزینه‌های فراهم کردن سیستم‌های مالی برای افراد عادی جامعه، بالابردن امنیت و راحتی استفاده از پس‌اندازها، پرداخت‌ها و خدمات بیمه است.
حال برویم به سراغ سوال اصلی که از ابتدا پرسیدیم:
سیستم پرداخت دیجیتالی چگونه کار می‌کند؟
در یک معامله‌ی دیجیتال عادی، ما چهار طرفِ معامله داریم، که با خریدار آغاز می‌شود. خریدار، که به عنوان مثال ما و شما باشیم، به هر حال به فکر خودمان هستیم. می‌خواهیم یک محصول خوب یا یک خدمات مناسب را با استفاده از کارت خود خریداری کنیم.
طرف دوم فروشنده است. همان شخص یا فروشگاهی که می‌خواهد محصول یا خدمات مناسبی که ما به دنبالش هستیم را به ما بفروشد. کارت خریدار به حساب بانکی او وصل است، که ما را به طرف سوم این معامله، که بانک باشد، می‌رساند. در واقع دو بانک در این معامله نقش دارند که وظایف متفاوت، اما تقریبا مشابه هم را بر عهده دارند. آن‌ها منبع پول هستند.
بانکِ مشتری وظیفه‌ی مدیریت انتقال پول از حساب مشتری برای خرید را برعهده دارد. در اصطلاح تجاری، این بانک “صادرکننده” نامیده می‌شود.
اگر خریدار در حال استفاده از یک کارت بانکی باشد، بانک صادرکننده از پولی که در حساب آن شخص خریدار هست برای پرداخت هزینه‌ی خرید استفاده می‌کند.
بانک صادرکننده پول را مستقیم به فروشنده نمی‌دهد. در عوض، آن پول را به بانک فروشنده می‌دهد که به نام “بانک پذیرنده” شناخته می‌شود.
کمی سخت و گیج‌کننده شد. با یک مثال بهتر می‌توان آن را توضیح داد.
فرض کنیم که شما به یک فروشگاه کفش می‌روید تا کفش بخرید. وقتی کارت بانکی خودتان را در دستگاه پوز (پایانه‌ی بانکی) می‌کشید، بانک پذیرنده اجازه‌ی معامله را می‌دهد. پس از تایید رمز کارت توسط خریدار و بانک خریدار، اجازه‌ی پرداخت مبلغ به فروشنده را صادر می‌کند. سپس بانک خریدار هزینه را به بانک پذیرنده منتقل می‌کند و معامله را خاتمه می‌دهد.
در این معامله، هزینه‌ای اندک وجود دارد به نام هزینه‌ی تراکنش. این هزینه در کشورهای مختلف به شکل‌های متفاوت پرداخت می‌شود. اما در ایران، هزینه‌ی تراکنش‌ها بر عهده‌ی بانک پذیرنده است.
در آخر
آینده‌ی سیستم‌های پرداخت دیجیتالی به دو شکل پیش‌بینی می‌شود: تجربه‌ی معامله‌ی روان و بدون مشکل، و جابه‌جایی معاملات به تلفن‌های همراه.
به دلیل سهولت کار با تلفن‌های همراه و دسترسی آسان به آن‌ها، سیستم‌های پرداخت دیجیتال به سمت بهینه‌‌شدن برای آن‌ها پیش خواهند رفت و در آینده‌ی بسیار نزدیک، تمام معاملات دیجیتالی توسط گوشی‌ها انجام خواهد شد.
منبع:
https://www.fool.com/investing/general/2014/06/01/everything-you-need-to-know-about-digital-payments.aspx