تکنولوژی‌های مبتنی بر سیستم‌های مالی (فین تک یا فناوری مالی) در حال پیشرفت در جهان هستند. بر اساس گزارش EY’s Fintech Adoption Index، یک‌سوم مشتریان در دنیا در حال استفاده از دو یا چند سرویس مبتنی بر خدمات مالی به نام فینتک هستند. بعلاوه 84 درصد مشتریان می‌گویند که نسبت به آن آشنایی دارند (22 درصد بیشتر از سال گذشته) اما کاربران معمولاً نمی‌دانند که اپلیکیشن‌هایی که در حوزه خدمات مالی استفاده می‌کنند فینتک نامیده می‌شود.
فین تک
تکنولوژی‌های مبتنی بر سیستم‌های مالی به هر نوع استفاده از تکنولوژی در حوزه مالی، اطلاق می‌شود. این سرویس‌ها درحال‌توسعه، تکنولوژی‌هایی برای کنار زدن سیستم‌های مالی سنتی هستند. استارت‌آپ‌های مختلفی با استفاده از تکنولوژی به صورت خلاقانه و نوآوارانه در حال ورود به سرویس‌های خدمات مالی هستند، و همراه به این استارت‌آپ‌ها برخی بانک‌های معتبر جهانی هم خود به‌تنهایی در حال ورود به این حوزه هستند.
مقاله مرتبط: چند سوال در مورد فینتک
شرکت‌های فین‌تکی به‌طور گسترده، در حال ساخت اپلیکیشن‌های پرداخت تا نرم‌افزارهای پیشرفته مبتنی بر هوش مصنوعی و کلان داده‌ها (Big Data) هستند. در اینجا چند مورد از مواردی که شرکت‌های فین تکی در حال ورود هستند بیان‌شده است:
ارز مبتنی بر رمزنگاری (Cryptocurrency)
ارز رمز پایه (کد پایه) یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که از رمزگذاری برای تولید واحدهای پولی و به‌طور مستقل از بانک‌های مرکزی و دولت‌ها عمل می‌کند. بیت کوین و اتریوم رایج‌ترین ارزهای دیجیتال شناخته‌شده هستند اما انواع دیگری از ارزهای مجازی از قبیل لایت‌کوین و ریپل و دش نیز وجود دارند.
بیت‌کوین
یکی از رایج‌ترین پول‌ها که امروزه به شنیدن در مورد آن عادت کرده‌ایم بیت کوین است. این ارز اولین، معروف‌ترین و رایج‌ترین ارز مبتنی رمزنگاری است که توسط تاجران در جهان فینتک مبادله می‌شود. این ارز برای اولین بار توسط شخص گمنامی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو طراحی و به نام بیت‌کوین به‌عنوان یک شبکه پرداخت نظیر به نظیر مستقل از بانک‌ها و دولت‌ها معرفی‌شده است.
بلاک‌چین
بلاک‌چین یک فرم از تقسیم اسناد، مبتنی بر تکنولوژی است. تمامی تراکنش‌های مبتنی بر پول‌های دیجیتالی را به شبکه‌ای از کامپیوتر‌ها، ثبت می‌نماید به‌عبارتی‌دیگر، بلاک‌چین اطلاعات را در بلاک‌های مطمئن رمزنگاری می‌نماید. بسیاری از متخصصین این حوزه بر این باورند که این تکنولوژی می‌تواند شفافیت را نه‌تنها در صنایع مالی بلکه در تمامی صنایع، افزایش دهد.
نوآوری‌های تحول‌آفرین
نوآوری‌های تحول‌آفرین زمانی که فنّاوری‌های جدید جایگزین بازار قدیمی می‌شود، روی می‌دهند. این مطلب منحصراً مربوط به حوزه مالی نیست. این مقوله برای توضیح وقایع حوزه خدمات مالی، جایی که پیشرفت‌های مبتنی بر تکنولوژی، خدمات مالی سنتی را مجبور به بازنگری بر رویکردشان می‌کند، استفاده می‌شود. این موضوع را می‌توان در حوزه خدمات مالی سنتی برای سرعت بخشیدن به تراکنش‌ها و معاملات استفاده کرد. شرکت‌های سنتی ارائه‌دهنده خدمات مالی درگیر در مقوله فینتک به‌نوعی می‌توانند خودشان را از بین ببرند و دوباره با ورود به چالشی جدید متولد شوند.
صنعت بیمه مبتنی بر تکنولوژی:
صنعت بیمه مبتنی بر تکنولوژی، زیرمجموعه شرکت‌های فین تکی هستند که از تکنولوژی برای سهولت و بالا بردن بهره‌وری خدمات بیمه می‌تواند شود.
Open bankin:
Open banking به ایدههای در حال ظهور در مبحث خدمات مالی اطلاق می‌شود که تعیین می‌کند، بانک باید این شرکت‌ها را به‌عنوان شرکت ثالث برای تولید و ارائه اپلیکیشن‌ها و سرویس‌ها مبتنی بر اطلاعات بانک‌ها بپذیرند.
که این شامل استفاده ا API ها – کدهایی برای برنامه‌های خدمات مالی به‌منظور ارتباط با یکدیگر- برای ساخت یک شبکه به‌هم‌پیوسته از اطلاعات مالی مؤسسات مالی و شرکت‌های ثالث حوزه فین تک، است.
ربات مشاوره
Robo- adviser یا ربات مشاوره پلتفرمی است که با استفاده از الگوریتم‌های مالی کار مشاوره را به‌صورت خودکار انجام می‌دهند. آن‌ها احتیاج به مشاوران مالی را محدود می‌کنند، و درنتیجه نقش زیادی در کاهش هزینه‌ی طرح‌های اقتصادی دارند.
مناطق محروم از بانک
این حوزه مربوط به آن مناطقی است که دسترسی به بانک یا سرویس‌های مالی ندارند. شرکت‌های مختلف فین تکی برای کمک و رسیدگی به این بخش از جامعه، خدمات با فراهم‌سازی راه‌حل دیجیتال درحال‌توسعه محصولات برای باز کردن دسترسی آنان به سرویس‌های مالی، هستند. بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد در آمریکا 10 میلیون نفر هستند که به خدمات بانکی دسترسی هنوز دسترسی ندارند و فین تک‌ها درحال‌توسعه ورود به این مناطق است.
تحت پوشش‌دهی محرومان توسط شرکت‌های فین تکی:
این رویکرد مربوط به راه‌حل فین تکی برای فراهم آوردن جایگزین مقرون‌به‌صرفه جهت تحت پوشش قرار دادن افراد محروم و قشر کم‌درآمد است. این یکی از مهم‌ترین جنبه‌ها برای شرکت‌های حوزه فین تک است که در بازارهای درحال‌توسعه، مشغول فعالیت هستند.
شتاب‌دهنده‌های فین تکی
شتاب‌دهنده‌ها برنامه‌هایی هستند، برای کار و حمایت از استارت آپ های حوزه فین تک که توسط مؤسسات مالی وضع می‌شوند. شتاب‌دهنده‌های فین تکی به‌صورت عمومی یا مخفیانه با اهداف و برنامه‌های مختلفی توسط بانک‌های بزرگ، از بانک مرکزی آمریکا، و انگلیس گرفته تا بانک چندملیتی Barclays صورت می‌گیرد.
قرارداد هوشمند
قراردادهای هوشمند برنامه‌های کامپیوتری‌ای هستند که به‌صورت خودکار قراردادهای بین خریدار و فروشنده را اجرا می‌کنند. قرارهای هوشمند معمولاً بر اساس بلک‌چین هستند، و حجم زیادی از زمان و هزینه‌ها را در تراکنش‌های مالی، که معمولاً انسان در آن‌ها دخیل هستند را صرفه‌جویی می‌کند.
به‌عنوان مثال در اتریوم، قراردادها به‌صورت اسکریپت‌های غیرمتمرکز ذخیره‌شده در شبکه بلاک‌چین، برای هر اجرا، برنامه‌ریزی می‌شوند.
تصور کنید در خیابان هستید و قصد دارید سوار تاکسی شوید؛ از اوبر (Uber) یک تاکسی درخواست می‌کنید و یک ماشین خودران (بدون راننده) شما را سوار می‌کند. تاکسی شما را به یک پمپ‌بنزین می‌برد و هزینه سوخت را هم از پولی که از مسافرهای قبلی دریافت کرده، پرداخت می‌کند. سپس شما را به مقصدتان می‌رساند و کرایه سفرتان هم از کیف پول الکترونیکی شما پرداخت می‌شود. درزمانی که تاکسی در حال رساندن شما به مقصد است، به‌صورت خودکار هزینه بیمه سالیانه خود را هم می‌پردازد. خودرو بعدازاینکه شمارا پیاده می‌کند به یک تعمیرگاه می‌رود تا عیب‌های احتمالی را هم تعمیر کند.
در بالا چند مورد از مباحثی که در حوزه فین تک در حال حاضر در دنیا در حال طرح و سرمایه‌گذاری و فعالیت است مطرح‌شده هست. روزبه‌روز به نفوذ شرکت‌های فین تکی در حوزه‌های مطرح‌شده در حال افزایش است و سرمایه‌گذاری‌ها زیادی هم در این حوزه‌ها در حال انجام هستند. که در پایان باید دید که این موارد در آینده چه تأثیری بر زندگی انسان‌ها خواهد گذاشت.