سامانه صیاد چیست و چه کاربردی دارد؟
روزهای اولی که چک به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای نظام پرداختی پا به بازار مبادلات ارزی و مالی گذاشت، نویدبخش تغییری اساسی در بازار مبادلات بود. مشکلی که چندی بعد گریبان‌گیر این نوع مبادلات شد، چکهای برگشتی بود.
چکهای برگشتی اعتبار مبادلات از طریق چک را کم و کمتر کرد. اعتراضات چکهای برگشتی آنقدر بالا گرفت که اقداماتی اعم از اصلاحات جدید قانون چک در راس کار مجلس قرار گرفت.
سامانه صیاد یکی از راه‌های نجات اعتبار چک
یکی از نوآورانه‌ترین روشهایی که بانک مرکزی به کمک بهره‌مندی از خدمات USSD راه‌اندازی کرد، سامانه‌ای است به نام صیاد.
سامانه صیاد که سرواژه عبارت «سامانه صدور یکپارچه دسته چک» است، در شهریور 1396 توسط بانک مرکزی رونمایی و آماده استفاده شد.
هدف از طراحی سامانه صیاد عبارت‌است از :
- اعتبارسنجی
- کنترل دقیق سابقه مالی متقاضی دسته چک
- استعلام وضعیت عملکرد صادر کننده چک توسط گیرنده آن
یکی دیگر از مزایای سامانه صیاد این است که بدون درنظر گرفتن اندازه و فرمت چک، همه چکهای بانک‌های مختلف را یکسان‌سازی کرده و هم‌چنین اطلاعات هویتی صاحب چک را به همراه شناسه قابل استعلام در قالب یک بارکد دو بعدی روی چک چاپ می‌کندو هدف این شناسه به حداقل رساندن امکان سوءاستفاده است.
مطالب مرتبط: ممنوعیت برگشت چک در دوران تعطیلات کرونا
ساختار پیامک استعلام صیاد
زمانی که شما #53*7* را شماره‌گیری می‌کنید از شما سریال و شناسه استعلام درخواست می‌شود، با وارد کردن این کد برای شما پیامکی ارسال می‌شود که در این پاسخ به صورت رده‌بندی شده یکی از رنگ‌های زیر اعلام می‌شود:
- وضعیت سفید: این رنگ بدین معنی است که صادر کننده این چک فاقد هرگونه سابقه چک برگشتی بوده و حتی اگر سابقه‌ای هم بوده حتی اگر سابقه‌ای داشته فرآیند رفع سوأثر طی شده است.
- وضعیت زرد: این رنگ بدین معنی است که صاحب چک دارای یک فقره چک برگشتی یا حداکثر 50 میلیون ریال تعهد برگشتی است.
- وضعیت نارنجی: این رنگ بدین معنی است که صاحب چک دارای دو تا چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ 200 میلیون ریال تعهد برگشتی است.
- وضعیت قهوه‌ای: این رنگ بدین معنی است که صاحب چک دارای پنج تا ده چک برگشتی و یا حداکثر 500 میلیون ریال تعهد برگشتی است.
- وضعیت قرمز: این رنگ به‌دین معنی است که صاحب چک دارای بیش از ده فقره چک برگشتی یا بیش از مبلغ 500 میلیون ریال تعهد برگشتی است.
اطلاعات تکمیلی درباره سامانه صیاد
-
هزینه هر استعلام موفق ۳۵۰۰ ریال است.
-
هزینه اخذ شده، ارتباطی با تعداد پیام‌های پاسخ ارسال‌شده استعلام ندارد.
-
لازم است متن ارسالی هیچگونه کاراکتر اضافی همچون خط فاصله نداشته و فقط به‌صورت عددی در قالب اعلام شود
-
درحال حاضر از هر شماره تلفن همراه فقط چهار استعلام در روز امکان پذیر است.
-
در خصوص اشخاص حقوقی فاقد شناسه ملی ثبت شده در پایگاه‌داده بانک مرکزی، امکان اخذ استعلام وجود نخواهد داشت. این موضوع در پیامک پاسخ با عبارت «شناسه ملی ….. قابلیت استعلام ندارد» اطلاع رسانی می‌شود.
-
در خصوص برگ چکهای متعلق به اشخاص حقیقی دارای حساب مشترک، وضعیت اعلام شده مربوط به فرد دارای بالاترین مبلغ و بیشترین تعداد چک برگشتی از بین صاحبان حساب خواهد بود.
-
در صورتی که به هر دلیل اعم از به‌روزرسانی زیرساخت‌های اطلاعاتی تا مدت زمان ۱۵ دقیقه پاسخی از مرکز صیاد دریافت نشود، نتیجه با پیامک «عدم امکان اخذ استعلام» به کاربر اعلام خواهد شد.